Aarogya Saadhana Yoga And Naturopathy 24

पवनमुक्तासन     सर्व छायाचित्र संग्रहित  Pawanmuktasana (Wind Relieving Pose)  पवनमुक्तासन म्हणजे काय? म्हणजेच शरीरातील अपान वायू (गॅस) बाहेर टाकण्यासाठी मदत करणारे आसन. संस्कृत शब्द : पवन = वारा (गॅस), मुक्त = सोडवणे, आसन = योगाची मुद्रा हे आसन प्रामुख्याने पोट आणि पचन संस्थेसाठी फायदेशीर मानले जाते. पवनमुक्तासन हे पोटाच्या विकारांवर, जसे की गॅस, ॲसिडिटी, बद्धकोष्ठता आणि पोटाच्या समस्यांवर एक फायदेशीर आसन आहे. या आसनामुळे पचनक्रिया सुधारते, आतड्यांची लवचिकता वाढते, पोटाचे स्नायू मजबूत होतात आणि वजन कमी करण्यास मदत होते. हे आसन करताना गुडघा छातीवर दाबला जातो, ज्यामुळे पोटातील वायू बाहेर पडण्यास मदत होते.   पवनमुक्तासन करण्याची पद्धत 1. योग मॅटवर पाठ टेकून सरळ झोपा. 2. दोन्ही पाय सरळ ठेवा, हात शरीराच्या बाजूला ठेवा. 3. हळूहळू उजवा पाय गुडघ्यात दुमडून छातीवर आणा. 4. हातांनी गुडघा पकडून छातीवर दाब द्या. 5. डोके आणि मान वर उचलून नाक गुडघ्याला लावण्याचा प्रयत्न करा. 6. श्वास रोखा (जितका आरामदायी वाटेल तितका) 7...

पावसाळ्यात आरोग्याची काळजी कशी घ्यावी आहार आणि विहार  पावसाळा सुरु झाला की आपल्या आरोग्याच्या तक्रारी वाढतात हवामानातील बदल, दमटपणा, ओलसर वातावरण, जंतुसंसर्ग आणि पचनशक्ती कमी होते म्हणून या ऋतूत आहार आणि विहार याकडे विशेष लक्ष द्यावे लागते. पावसाळ्यात आहार कोणता घ्यावा ते बघू या  1. हलका, पचायला सोपा आहार घ्यावा जसे की मूगडाळ खिचडी, भात, वरण, फुलका. 2. सूप, उकडलेल्या भाज्या जास्त खाव्यात – गाजर, दुधी, परवल, दोडका. 3.पावसाळ्यात हिरव्या पालेभाज्या कमी प्रमाणात घ्याव्यात कारण यामध्ये कीड, जंतू जास्त प्रमाणात असतात. 4. तूप, आलं/अद्रक लसूण यांचा वापर जास्त प्रमाणात करावा याने पचन सुधारते. 5. पोटाचे विकार टाळण्यासाठी उकळलेले किंवा कोमट पाणी प्यावे पोटाचे विकार टळतात. 6. पावसाळ्याच्या दिवसात दही व थंड पदार्थ टाळावेत, ते जर सेवन केले तर सर्दी, खोकला, पोटदुखी होऊ शकते. 7. फळे – डाळिंब, सफरचंद, पेरू, केळी खाणे योग्य आहेत. पण कापलेली, रस्त्यावरची फळे टाळावीत.फळे कधीही कापून ठेऊ नये. 8. वडे,भजे, पावभाजी, बटाटा वडे,तळलेले पदार्थ, फास्टफूड कमी करावे – कारण आर्द्रतेमुळे पचायला ...

ऍसिडिटी, बद्धकोष्टता व तणाव कमी करण्यासाठी प्रभावी आसन वज्रासन          योग ही भारताची प्राचीन आरोग्यपरंपरा आहे. मानसिक व शारीरिक आरोग्य टिकवून ठेवण्यासाठी योगासने महत्त्वाची मानली जातात. अशाच आसनांमध्ये वज्रासन हे एक विशेष आसन आहे. बहुतेक आसने पोट रिकामे असताना केली जातात, मात्र वज्रासनाचे वैशिष्ट्य म्हणजे हे जेवणानंतरही करता येते. त्यामुळे ते "डायजेशन आसन" म्हणूनही ओळखले जाते. वज्रासन म्हणजे काय? ‘वज्र’ हा संस्कृत शब्द असून त्याचा अर्थ आहे – वीज, सामर्थ्य, कठोरता. वज्रासनात बसल्यावर शरीर स्थिर व ताठ राहते. हे एक बसून केले जाणारे ध्यानात्मक आसन आहे. प्राणायाम, ध्यान व जपासाठी सर्वाधिक सोयीचे आसन म्हणून वज्रासनाची गणना केली जाते. 1. जमिनीवर किंवा योगमॅटवर गुडघे दुमडून बसा. 2. दोन्ही पाय एकत्र ठेवून अंगठे मागे एकमेकांवर ठेवा. 3. नितंब पायांच्या टाचांवर ठेवून सरळ बसा. 4. दोन्ही हात गुडघ्यांवर ठेवा. 5. पाठीचा कणा सरळ व डोके उंच ठेवा. 6. डोळे मिटून श्वासावर लक्ष केंद्रित करा. 7. या आसनात सुरुवातीला ५ मिनिटे, नंतर हळूहळू १५-२० मिनिटे बसता येते. वज...

सांधे दुखी आणि स्नायू दुखी साठी       घरगुती उपचार   पावसाळ्यामध्ये बऱ्याच जणांना सांधेदुखी आणि स्नायूदुखीचा त्रास सुरु होतो. वेदना आणि दुखणे खूप प्रमाणात वाढतात,गुडघे दुखी डोके वर काढते.  सांधेदुखी आणि वेदना दुखी किंवा कोणतीही दुखणे असो त्यासाठी घरगुती उपाय सांगणार आहे.  लवंगाच्या तेलाने दररोज मालिश केल्यास वेदना कमी होऊ शकतात.  मीर पावडर   मिरे बारीक करून त्यात थोडेसे तेल टाकून त्वचेला मालिश करावी त्यामुळे रक्तवाहिन्या प्रसरण पावतात.  एक चमचा मिरपूड जवसाच्या तेलामध्ये लाल होईपर्यंत परतवावी व बारीक करून त्यामध्ये जवसाचे तेल टाकून ठेवावे आणि त्या तेलाने दररोज मालिश करावी.  हळद  हळदीमध्ये  कर्क्युमिन नावाच तत्व असल्याने वेदना आणि सूज कमी करण्यात मदत करते म्हणून गरम पाण्यामध्ये किंवा गरम दुधामध्ये रोज हळद टाकून प्यावी.  वेदना असलेल्या  भागांवर सरसोच्या तेलाने मालिश केल्यास वेदना कमी होण्यास मदत होते.  तसेच गरम पाण्याचा शेक सुद्धा तुम्ही देऊ शकता.  सुंठी पावडर रोज एक  कप दुधामध्ये घेत...

              फांदीची भाजी        श्रावण महिना सुरु झाला की आपल्याला विविध प्रकारच्या रानभज्या पाहव्यास मिळतात, त्यातीलच ऐक रान भाजी म्हणजे फांदीची भाजी, ही एक रानभाजी आहे जी आरोग्यासाठी खूप गुणकारी आहे यात अनेक पोषक तत्वे आणि जीवनसत्त्वे असल्याने ती शरीरास फायदेशीर आहे या भाजीत असणारे घटक अनेक आजारांना दूर ठेवण्यास मदत करते   पचनक्रिया सुधारते  पोटाच्या समस्या कमी होतात रोग प्रतिकार शक्ती वाढते शरीरातील विविध आजारांशी लढण्यास मदत होते.  हाडे मजबूत करते  या भाजीत लोह भरपूर प्रमाणात आहे कॅल्शियम वगैरे असल्यामुळे हाडे मजबूत राहतात. त्वचेसाठी चांगली आहे  त्वचेला निरोगी ठेवते.  वजन कमी करण्यास मदत करते  फायबर भरपूर प्रमाणात असल्यामुळे या भाजीचे सेवन केल्यास वजन कमी करण्यास मदत होते.  मधुमेह  रक्त रक्तातील साखर नियंत्रित ठेवण्यास मदत करते मधुमेही रुग्णांनी या भाजीचे सेवन करावे.    हृदयासाठी चांगली  रक्तातील कोलेस्ट्रॉलची पातळी कमी करण्यास मदत करते हृदय हृदयविकार...

                 मधुमेह: एक गंभीर आजार, पण योग्य माहिती आणि उपचाराने नियंत्रणात ठेवता येतो!आहारातील बदल आणि                    व्यायामाचे महत्त्व  डायबेटिस ज्याला मराठीत 'मधुमेह' म्हणतात, ही एक चयापचय matabolic स्थिती आहे ज्यामध्ये रक्तातील साखरेची ग्लुकोज  पातळी सामान्य पेक्षा जास्त असते. शरीरात पुरेसे इन्सुलिन तयार होत नसल्यास किंवा शरीर तयार केलेल्या इन्सुलिनचा प्रभावीपणे वापर करू शकत नसल्यास, मधुमेह होतो.  मधुमेहाचे मुख्य 2 प्रकार आहेत   मधुमेह पहिला प्रकार  या प्रकारात, शरीरात इन्सुलिन तयार करणारे पेशी नष्ट होतात, त्यामुळे शरीराला इन्सुलिन मिळत नाही. मधुमेह दुसरा प्रकार  या प्रकारात, शरीर पुरेसे इन्सुलिन तयार करत नाही किंवा पेशी इन्सुलिनला प्रतिसाद देत नाहीत. गर्भधारणा-कालीन मधुमेह: हा मधुमेह काही स्त्रियांच्या गरोदरपणात होतो आणि बाळंतपणानंतर सामान्यतः निघून जातो.  मधुमेहाची लक्षणे: वारंवार लघवी होणे, विशेषतः रात्री. हाता पायाला मुंग्या ...